Xu hướng tiêu dùng và khả năng cạnh tranh của tôm Việt Nam tại thị trường EU

(17/08/2019 12:00:00 SA)

Đây là bài trình bày của Ông Jiro Takeuchi - Giám đốc Bonmea Gmb tại Hội thảo “Nhu cầu tôm thế giới và khả năng cung ứng của Việt Nam đến năm 2025” trong khuôn khổ Vietfish 2018.

NHẬP KHẨU TÔM VÀO EU-28

Tổng sản lượng: 541.501 tấn (2017)

Tổng giá trị: 4,17 tỷ euro (2017)

Nguồn: EUROSTAT

Mã sản phẩm TARIC: 160521, 160529, 030617

Nguồn cung tôm chính cho EU-28
Khối lượng (tấn)

Nguồn cung tôm chính cho EU-28
Giá trung bình EUR/kg

TOP 7 NƯỚC NHẬP KHẨU TÔM CHÍNH TRONG EU-28

TÂY BAN NHA

•          Phần lớn theo quy cách HOSO : Ngành chế biến

•          Các chuỗi bán lẻ chính: Mercadona, Carrefour, DIA, Alcampo (Auchan),  Hypercor (El Corte Ingles), etc…

•          Tôm Việt Nam :

ü  Cỡ nhỏ hơn CPD  và CPDTO, các sản phẩm đông lạnh và chế biến sâu  

ü  Cạnh tranh với sản phẩm giá thấp hơn từ Trung Quốc 

PHÁP

- Chủ yếu tôm HOSO từ Nam Mỹ  và Madagascar phục vụ ngành chế biến tại Pháp,  sản phẩm cuối cùng là tôm hấp C-HOSO  cung cấp cho các hãng bán lẻ. 

- Thị trường bán buôn và bán lẻ NK chủ yếu từ Ấn Độ, Bangladesh và Việt Nam. Chủ yếu là tôm chân trắng chế biến, nguyên liệu & hấp, đông lạnh, lột vỏ. Thị trường này rất quan trọng giá cả.

Các hãng bán lẻ lớn ở Pháp

- Thùng bán lẻ, quy cách HOSO  đóng thùng 800g và 400g

- Túi bán lẻ, quy cách lột vỏ, nguyên liệu hấp chín, IQF, 100% trọng lượng tịnh.

- Tập trung vào an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, vấn đề xã hội và chất lượng. 

- Nhu cầu tăng đối với tôm hữu cơ mặc dù nguồn cung hạn chế.

VƯƠNG QUỐC ANH

Thị trường bán lẻ

•          Hãng bán lẻ lớn: Tesco-Booker, SASDA  (Sainsbury’s & Asda), Morissons, Waitrose,  Marks & Spencer's, Lidl, Aldi, etc…

ü  Ưa chuộng tôm chân trắng không hóa chất, cỡ nhỏ, được chứng nhận

ü  Trước đây, nhu cầu cao với tôm nước lạnh (Pandalus borealis) từ Canada,  Iceland, Greenland, Na Uy, Mỹ,  vv… 

VƯƠNG QUỐC ANH

Thị trường bán buôn và đặc thù

•          Thị trường tôm phân khúc nhà hàng và bán lẻ đặc thù của Anh chiếm gần 50% trong tổng các thị trường đặc thù ở EU.

•          Các nhà hàng và siêu thị Nhật, Thái Lan, Ấn Độ, Trung Quốc, Bangladesh.

ü  Tôm chân trắng block đông lạnh, bỏ đầu, đã qua xử lý và lột vỏ rút chỉ lưng PD  

ü  Tôm chân trắng đông lạnh IQF hấp & nguyên liệu, đã qua xử lý

ITALY

•          Thị trường Italy ưa chuộng chất lượng tôm từ Nam Mỹ (Ecuador,  Argentina, Panama) chủ yếu là tôm HOSO  và HLSO. (bán buôn và bán lẻ)

•          Tôm từ châu Á: (Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Trung Quốc)

ü  Tôm đã qua nhiều bước chế biến

ü  Tôm tẩm ướp,

ü  Tôm nguyên liệu, chần hoặc hấp, lột vỏ

ü  Cỡ nhỏ

ü  Thị trường khó tính do các sản phẩm sai nhãn với chuỗi nguồn cung phức tạp và sự xuất hiện của “đại lý thu mua”.

•          Nhìn chung là một thị trường có các sản phẩm “chất lượng rất cao” và “chất lượng rất thấp” tùy thuộc vào khách hàng cuối cùng.  

•          Các Tập đoàn bán lẻ lớn: Coop Italia, Conad, Selex, Esselunga, Carrefour, Eurospin,  Auchan, Lidl, Despar

HÀ LAN

•          Ahold là nhà bán lẻ quan trọng nhất, tiếp đó là Aldi và Lidl.

•          Là cửa ngõ chính để cập cảng tôm NK, do vậy khối lượng NK không phản ánh trực tiếp mức tiêu thụ nội địa của Hà Lan. Phần lớn tôm NK này sẽ tiếp tục chuyển tới các nước lân cận.  

•          Các cơ sở tái chế lớn ở Hà Lan cũng cung cấp tôm cho các thị trường khác như Đức, Ý, Pháp, các nhà bán lẻ và bán buôn ở Anh.

BỈ

•          Các tập đoàn bán lẻ lớn: Colruyt, Delhaize, Carrefour, tiếp đó là Aldi, Lidl, Makro.  

•          Mặc dù là nước dân số nhỏ (khoảng 11 triệu người), họ tiêu thụ rất nhiều tôm. Phần lớn tôm NK được đưa vào các cơ sở tái chế biến lớn để cung cấp cho các nước khác như Pháp, Ý, Đức và Anh

ĐỨC

•       Các tập đoàn bán lẻ lớn: EDEKA, REWE, Lidl, Kaufland, Aldi và Metro Cash & Carry. Nhu cầu chủ yếu là tôm chưa qua xử lý, hấp chín và bóc vỏ với xu hướng ngày càng tăng trong áp dụng các chứng nhận về môi trường, bền vững, xã hội. (ASC và GlobalGap)

•        Thị trường bán lẻ ở Đức, sau Anh, là một trong những thị trường khó tính nhất về an toàn thực phẩm, môi trường và chứng nhận xã hội, chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, một trong những thị trường khó tính nhất về giá vì người tiêu dùng Đức nói chung quan niệm rằng các yêu cầu trên phải là một tiêu chuẩn mà họ sẽ không phải trả thêm tiền cho nó.  

•       Thị trường bán buôn Đức vẫn có nhu cầu tốt đối với tôm sú.

BỒ ĐÀO NHA

•          Mặc dù là một đất nước rất nhỏ với dân số khoảng 10 triệu người, nhưng đây là thị trường số 1 về tiêu dùng cá và hải sản ở châu Âu (kg/người).

•          Thị trường Bồ Đào Nha phổ biến với với sản phẩm HOSO IQF đóng gói trong thùng 5kg  

•          Các nhà bán lẻ lớn: Jeronimo Martins,  Sonae and Intermarche.

CÁC HÃNG BÁN LẺ CHÂU ÂU XẾP HẠNG THEO DOANH THU 2017

      XU HƯỚNG TIÊU THỤ TÔM Ở EU

•          Tăng nhu cầu với tôm hấp nguyên liệu phục vụ cho MAP (Sản phẩm đóng gói khí quyển biến đổi).

•          Chương trình chứng nhận tập trung vào các vấn đề môi trường, xã hội, an toàn thực phẩm.

•          An toàn thực phẩm – tập trung vào sử dụng thuốc trong nuôi tôm và khử trùng sản phẩm.

CƠ HỘI CHO XK TÔM VIỆT NAM SANG EU

•          Tăng số lượng trại nuôi, nhà máy được chứng nhận các biện pháp thực hành nuôi tốt, ATTP, đảm bảo tiêu chuẩn môi trường, xã hội.

•          Tăng số lượng nhà máy được nâng cấp dây chuyền chế biến đáp ứng tiêu chuẩn bán lẻ của châu Âu.

•          Đầu tư lớn vào các trại nuôi tôm siêu thâm canh được đảm bảo và kiểm soát chặt chẽ.

•          Rà soát cơ sở khách hàng ở châu Âu trước khi mua từ Thái Lan. Không hóa chất và thuốc, các sản phẩm chất lượng cao.

•          Đội ngũ công nhân được đào tạo và kỹ năng tốt.

VIFEP (Vasep)