Những rào cản cần tháo gỡ

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam, chỉ ra rằng một trong những rào cản lớn nhất đối với ngành nuôi biển là việc chưa giao được vùng nước biển cho các doanh nghiệp và người dân quản lý. Thiếu hành lang pháp lý rõ ràng khiến nhiều doanh nghiệp không thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng để đầu tư.

Ngoài ra, ngành còn đối mặt với tình trạng thiếu nguồn nhân lực chuyên môn do chưa có hệ thống đào tạo chuyên sâu về nuôi biển. Đồng thời, nguy cơ rủi ro cao và thiếu bảo hiểm cũng làm doanh nghiệp e ngại đầu tư bài bản, gây ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển bền vững.

Tình trạng phát triển tự phát, thiếu quy hoạch ở nhiều địa phương cũng làm gia tăng các vấn đề môi trường. Điển hình, việc nuôi tôm hùm với mật độ cao ở một số vùng đã gây ra hiện tượng tôm chết hàng loạt do ô nhiễm môi trường nước.

Hướng đi mới: Kết hợp nuôi biển và du lịch

Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, nghề nuôi biển sẽ đạt hiệu quả kinh tế cao nhất khi kết hợp với khai thác du lịch. Mô hình này không chỉ giúp giảm áp lực khai thác thủy sản mà còn tăng nguồn thu, giải quyết việc làm và bảo vệ môi trường biển.

Một ví dụ điển hình là Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ du lịch Vạn Chài Hạ Long ở Quảng Ninh. Ông Tăng Văn Phiến, Giám đốc HTX, cho biết từ năm 2016, HTX đã được cấp phép hoạt động tại khu vực làng chài Vông Viêng trên vịnh Hạ Long. Tại đây, HTX kết hợp nuôi trồng thủy sản và du lịch, thu hút từ 200.000-250.000 lượt khách quốc tế mỗi năm. Mô hình này không chỉ gia tăng thu nhập mà còn giúp nuôi biển phát triển bền vững.

Định hướng phát triển bền vững

Để phát huy hiệu quả, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1664/QĐ-TTg ngày 4/10/2021, phê duyệt Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Mục tiêu đặt ra là đến năm 2025, diện tích nuôi biển đạt 280.000 ha, sản lượng 850.000 tấn và kim ngạch xuất khẩu đạt 0,8-1 tỷ USD.

Định hướng phát triển trong tương lai tập trung vào nuôi biển công nghiệp với công nghệ tiên tiến, quy hoạch chặt chẽ và phương thức quản lý hiện đại. Phát triển nuôi biển từ vùng ven bờ đến xa bờ và ngoài khơi là một trong những trọng tâm.

Giải pháp thúc đẩy ngành nuôi biển

Để ngành nuôi biển phát triển bền vững, cần sớm tháo gỡ nút thắt pháp lý về giao vùng nước biển cho doanh nghiệp và người dân quản lý. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ngoài ra, công tác quản lý môi trường cần được chú trọng, đảm bảo nuôi biển không gây ô nhiễm. Chính quyền cần ban hành chế tài xử phạt nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm.

Việc kết hợp nuôi biển và du lịch là một giải pháp hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân ven biển. Đó cũng là bước đi quan trọng để ngành thủy sản Việt Nam phát triển bền vững, hướng tới mục tiêu xây dựng đất nước mạnh về biển, giàu từ biển trong tương lai.

VIFEP (CT)